Basic HTML Version
Yazı
21
Mesela bir konferansta konuşma yaparken katılımcılardan
birini yanıma davet ettim. Gelmeye çekindi çünkü kaygısı var
ve kendisine nasıl davranacağım belli değildi. Kaygı olduğu
içinde gelmemeyi tercih etti. Ne oldu? Nöronlar arasında bağlantı
sayısı artmadı ama biraz sonra tekrar çağırdım geldi, artık
nöronlar arasında bağlantı sayısı artacak. Nasıl olacak? Deneyim
edinip öğrenmiş olacak.
Plastisite
ne demek?
Gelişim sırasında çevresel etkileşimlerin bir sonucu olarak sinir
bağlantılarında meydana gelen değişiklikler. İnsan beyninin
yaptığı şey plastisite, psikiyatristin yaptığı şey plastisite,
eğitimin yaptığı şey plastisite. Mesela, müzik öğretmeninin
derslerde anlattığı ritim ve hareket ile birlikte yapmış olduğu
her şey plastisite. Beyini değiştiriyor, üstelik çok önemli bir
şekilde değiştiriyor. Bu konuya tekrar değineceğim. Tabi
bütün bunlar kimyasal maddeler aracılığı ile gerçekleşiyor. Bu
maddeler anne karnında iken salgılanmaya başlıyor. Demek ki
bir çocuğun sosyal ve duygusal gelişimi anne karnında
başlıyor. Tabi çok kötü müzik dinleyen bir anne, bağırıp,
çağırıp kavga eden bir annenin salgıladığı hormonlar çocuk
beynine geçtiği için o çocukta onlara uygun hormon
salgılamış ve eğitilmiş oluyor.
Bunun üzerinde çok fazla durmak istemiyorum. Beyinde
hangi alanlar var? Ancak bakın beyin merkezi değil
alanlarından bahsediyorum. Görme, dokunma, konuşma ve
işitme alanları var. Matematik öğretmeni ne yapar? Dersi
anlatır ve çocukların işitme alanından faydalanır ve beynin
arka sistemi çalışır, dikkat ederek ön sistem de devreye girer.
Peki, bunlar nasıl oluyor demiştik? Beyin bu koordinasyonları
kimyasal maddeler aracılığı ile sağlar. Bazıları belki antidepresan
ilaç, bazıları dikkat eksikliği ile ilgili ilaç, bazıları davranış
bozukluğu ile ilgili ilaç kullanıyor olabilir. Neden bazı çocuklar
bu ilaçları kullanmak zorunda kalıyor? Bunların hepsi beynin
kimyasal alanlarına hitap ediyor.
Peki, nedir bu sosyal duygusal öğrenme? Hepinizin bildiği gibi
kişisel farkındalık olması gerekiyor. Bu kişisel farkındalık ile
ancak kendini yönetebilir. Böylece sorumluluk alır, karar verme
becerisi gelişir ve sosyal farkındalık olup iletişim yöntemlerini
oluşturur. Böylece iletişim yöntemleri de farkındalık ile kendimizi
yöneterek, sorumluluk alarak, empati kurarakgelişmiş ve ilerlemiş
oluyor.